Blog

Hayatımıza yeni bir yatarım aracı daha girdi. Altın, Gümüş gibi değerli madenler, dolar ve Euro gibi para birimleri ve hatta petrolden sonra çiftçilerimizin alın teriyle ürettikleri buğday, arpa, mısır, fındık, fıstık, kuru kaysı vb. daha birçok tarım ürünü de borsalarda alınıp satılabilen bir yatarım aracına dönüştü. Şimdi size bu yeni yatırım aracını biraz tanıtacağım. Elektronik Ürün Senedi kısaltılmış adı ile ELÜS; tarım ürünlerinin finansal bir yatırım aracı olarak kullanılabilmesi için geliştirilmiş aynı hisse senedi gibi bir kıymettir. ELÜS’ler fiziksel karşılıkları sadece lisanslı depolarda saklanan tarım ürünlerinin Elektronik Kayıt Kuruluşuyla (EKK) anlaşma yapmış ve ELÜS saklama hakkı kazanmış banka ve aracı kurumların yatırım hesaplarında tutulurlar. Lisanslı depoları bir bakıma bankaların kıymetli ürün kasası olarak düşünebilirsiniz. Banka müşterilerinin hesaplarında yer alan altın veya para nasıl fiziksel olarak bankaların kasalarında saklanıyorsa aynı şekilde yine bankaların yatırım hesaplarında bulunan ELÜS’lerin fiziksel karşılıkları Lisanslı Depolarda saklanır. ELÜS’ler ISIN kodu ile ayrıştırılırlar. ISIN kodları lisanslı depolarca […]

Merhaba. Bir önceki yazıda Elektronik Ürün Senedi (ELÜS) Nedir? diye sormuş, Lisanslı Depoculuk, Ürün İhtisas Borsacılığı, Yetkili Sınıflandırıcılar vb. terimlere değinmiştik. İşin özü tarım ürünlerinin depolanmasını kolaylaştırmak ve ekonomi, finans dünyasına yeni bir yatarım aracı kazandırmak olan sistem birçok unsurun bir araya gelmesiyle işlevsellik kazanmaktadır. Burada yazı dizimize ELÜS’ler ile başlamamızın nedeni yatırımcılar arasında el değiştiren, para karşılığında fiziksel ürünler yerine hesabımıza elektronik bir senet geçmesi nedeniyle ilk önce ELÜS’leri açıklamanın daha doğru olacağı düşündük fakat gerçek manada bu sistemin temelinde Lisanslı Depoculuk vardır. Peki Lisanslı Depoculuk nedir? Herkesin yaptığı gibi bende topu ilk önce 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanununa atacağım. Lisanslı depoculuk sistemi bu kanun ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Kanununu ilgili maddeleri uyarınca şekillenmektedir. Lisanslı Depoculuk Sistemi kanununda da belirtildiği gibi Gümrük ve Ticaret Bakanlığı kontrolü ve denetiminde gerçekleşen bir sistemdir. Lisanslı depoculuk sistemi bakanlık, yetkili sınıflandırıcılar, borsa, lisanslı depo şirketleri, bankalar, aracı […]

Şimdi size lisanslı depoya ürün girişi sürecinden biraz bahsedeyim. Elindeki ürünü lisanslı depoya koymak isteyen çiftçi, gerçek kişi veya bir şirket ilk önce Elektronik Kayıt Kuruluşu tarafından yetkilendirilmiş bir banka veya aracı kurumdan yatırım hesabı açtırmak zorundadır. Ürününü ve yatırım hesabı bilgilerini alan kişi soluğu lisanslı depoda alır. Lisanslı depo ilk önce ürünün sınıflandırılmasını ister. Bu işlem referans laboratuvarlarca yeterliliği kanıtlanmış, akreditasyon denetiminden geçmiş ve bakanlık tarafından onaylanmış, Yetkili Sınıflandırıcı Laboratuvarlarca yapılır. Bu laboratuvarlar tüzel kişilik olarak lisanslı depolardan farklıdır. Ürünün sınıflandırılması işleminde lisanslı depoların bir etkisi yoktur. Yetkili Sınıflandırıcı üründen alınan numuneler üzerinden analizlerini gerçekleştirir ve TSE standartları çerçevesinde hangi sınıfta olduğunu ve karşılığında lisanslı deponun hangi ISIN koduna denk geldiğini belirler. Çıkan sonuca göre yetkili sınıflandırıcı laboratuvar ürünün lisanslı depolarda saklanamayacağına karar verebilir. Ürün depolarda saklanmaya değer ve kalite sınıfı belirlendiyse örneğin Buğday Kırmızı Ekmeklik 1. Sınıf gibi bu aşamadan sonra lisanslı depo ürünü saklayıp saklayamayacağına karar verir. […]

Merhaba, Lisanslı Depoculuk Sistemi ile ilgili bilgi paylaşmaya devam ediyoruz. Buradaki bilgilerin çoğunlukla yatırımcı için sade ve anlaşılır olduğu dikkatinizi çekmiştir. Gelelim fiziksel olarak lisanslı depoda ürünü bulunan birisinin ürününü teslim alma süreci hakkında size biraz bilgilendirmede bulunmaya. İlk olarak lisanslı depodaki ürünleri öyle kafasına esen herkes gidip alamaz. Lisanslı depolarda bu ürünleri gelen herkese teslim edemez veya satamazlar. Bu ürünleri alabilmeniz için ya ürünleri sizin depoya koymuş olmanız ve hala sizin mülkiyetinizde olması, ya da ürünleri borsa üzerinden satın almış ve mülkiyetini devralmış olmanız gerekmektedir. Eğer lisanslı depo üzerinde ürününüz varsa, bu ürünü nasıl teslim alacaksınız? Bu sorunun cevabı aslında çok basit. Bankaya gidip ürününüzü çekmek istediğinizi söyleyeceksiniz. Nasıl hesabınızdan para çekiyorsunuz. Aynı şekilde ürününüzü bankadan çekebilirsiniz. Bu cevapta çok basit oldu hadi biraz açalım. Lisanslı depoculuk sisteminin yatırımcı kuruluşlar, bankalar ve aracı kurumlar üzerinde dönen bir sistem olduğundan bahsetmiştim. Bu nedenle fiziksel olarak ürününüzü teslim almak istediğinizi ilk […]